Home Milieu due diligence

Wat is mensenrechten en milieu due diligence?

Het wordt over het algemeen gezien als het proces voor bedrijven om de daadwerkelijke en potentiële negatieve gevolgen op mensenrechten en het milieu in hun wereldwijde activiteiten en waardeketens te identificeren, te voorkomen, te verminderen en te verantwoorden. Hierbij zijn vaak dochterondernemingen, onderaannemers, leveranciers en andere zakelijke relaties betrokken. Due diligence moet ook bevatten het beoordelen en identificeren van dergelijke gevolgen, het handelen naar de bevindingen om ze te stoppen, te verminderen of te voorkomen, het volgen van de implementatie en de resultaten en het communiceren hoe de gevolgen zijn aangepakt.

In de Guiding Principles on Business and Human Rights (UNGP's) van de Verenigde Naties, die in 2011 zijn aangenomen, werd due diligence opgenomen om de verantwoordelijkheid van bedrijven om mensenrechten te respecteren in de praktijk te brengen. Andere relevante internationale normen bevatten de ILO Tripartite Declaration of Principles concerning Multinational Enterprises and Social Policy, the Council of Europe Recommendation of the Committee of Ministers to member states on Human Rights and Business en de OECD Guidelines for Multinational Enterprises. Deze normen zijn echter vrijwillig en worden slecht nageleefd.

Een effectief en ruim wettelijk kader dat bedrijven verplicht om due diligence toe te passen, met een sterke rol voor vakbonden, werknemersvertegenwoordigers en alle andere belanghebbenden, een sterk aansprakelijkheids- en handhavingsregime en verbeterde toegang tot de rechter en herstel, is essentieel om maatschappelijk verantwoord te ondernemen, het verbeteren van de toegang tot de rechter voor slachtoffers van bedrijfsmisbruik binnen en buiten Europa, overheidsinstanties te helpen bij het nakomen van hun plicht om mensenrechten te beschermen, en de risicobeoordeling en het beheer van ondernemingen te verbeteren.

In april 2020 heeft de EU commissaris voor Justitie, Didier Reynders, zich officieel ingezet voor een EU initiatief voor duurzame corporate governance, inclusief mensenrechten en milieu due diligence regels. In oktober 2020 startte de Europese Commissie een openbare raadpleging om de standpunten van stakeholders over dit initiatief te verzamelen. Een wetgevingsvoorstel wordt verwacht in 2021. Tegelijkertijd werkt het Europees Parlement, dat eerder al op verschillende gelegenheden de noodzaak van dergelijke wetgeving heeft benadrukt, nu aan een relevant wetgevingsrapport.  

De EU heeft al een aantal due diligence elementen opgenomen in bepaalde wettelijke kaders, zoals de Houtverordening (Timber Regulation) en de Conflictmineralenverordening (Conflict Minerals Regulation), die verplichtingen inzake due diligence vastleggen voor importeurs van hout en bepaalde conflictmineralen, en de Richtlijn niet-financiële verslaglegging (Non-Financial Reporting Directive), waarin de openbaarmakingsverplichtingen van bedrijven is vastgelegd betreffend mensenrechtenrisico's en maatregelen.  

 

Sommige landen hebben eveneens mensenrechten en milieu due diligence wetgeving aangenomen, zoals de Franse Duty of Vigilance Law die in 2017 is aangenomen, en de Nederlandse Wet Zorgplicht Kinderarbeid die in 2019 is aangenomen. Andere landen, zoals Duitsland, Finland en Luxemburg, onderzoeken momenteel dergelijke regels.

 

Relevante bronnen  

 

  • AK Europa, Business and human rights, September 2019.
  • ETUC, Position for a European directive on mandatory Human Rights due diligence and responsible business conduct, December 2019.
  • ECCJ, Legal Brief: EU Model Legislation on Corporate Responsibility to Respect Human Rights and the Environment, Februari 2020.
  • ITUC, 2020 Global Rights Index, Juni 2020.
  • ECCJ, Evidence for mandatory Human Rights Due Diligence legislation, September 2020.
  • Action Aid, Amnesty International, Anti-Slavery International, Clean Clothes Campaign, ClientEarth, CIDSE, ECCHR, ECCJ, FIDH, Friends of the Earth Europe, Global Witness en Oxfam, Principal elements of an EU due diligence legislation, September 2020.
  • ECCJ, Anti-Slavery International, What if? Case studies of human rights abuses and environmental harm linked to EU companies, and how EU due diligence laws could help protect people and the planet, September 2020.
  • Friends of the Earth Europe, Do No Harm: The Case for an EU Law to Hold Business Liable for Human Rights Violations and Environmental Harm, Oktober 2020.
  • ECCJ, Debating mandatory Human Rights Due Diligence legislation, A Reality Check, November 2020.